Charakterystyka Ryb – część 1

Okiem biolchemów…

Hej! Witajcie w naszym pierwszym poście dotyczącym ryb. Dziś będziemy prześwietlać kręgowce pierwotnie wodne. Omówimy najważniejsze aspekty życia ryb, podamy wiele ciekawostek oraz na końcu posta będzie mini quiz! Poprawne odpowiedzi umieścimy w następnym poście!

Przede wszystkim należy zacząć od tego, że ryby dzielimy na: chrzęstnoszkieletowe oraz kostnoszkieletowe. Ogólna budowa ciała ryb jest podobna dla wszystkich gatunków,wyróżniamy: głowę, tułów i ogon. Ryby pokryte są wielowarstwowym naskórkiem (w nim znajdują się liczne jednokomórkowe gruczoły śluzowe oraz komórki barwnikowe). Skóra właściwa jest niezwykle wytrzymała- jej wytworem są łuski. Ich zadanie to przede wszystkim zmniejszenia tarcia oraz pełnią funkcję ochronną przed urazami mechanicznymi. Wyróżniamy cztery rodzaje łusek:

● łuski plakoidalne- zakończone są charakterystycznym ząbkiem zbudowanym ze szkliwa. Możemy je zauważyć np. u rekina.

● łuski ganoidalne- ułożone są szeregowo, mają kształt rombu, jesiotr ma widoczne taki typ łusek.

● łuski cykloidalne- są owalne, płaskie oraz mają ułożenie porównywalne do dachówek. Są charakterystyczne dla np. dorsza.

● łuski ktenoidalne- w zakończeniu mają charakterystyczny “grzebyk”. Występują np. u okonia.Teraz pora, by przedstawić Wam różnicę pomiędzy rybą chrzęstnoszkieletową, a kostnoszkieletową:

Przykładem ryby chrzęstnoszkieletowej jest np. rekin, natomiast kostnoszkieletowej np. dorsz.

Żarłacz Biały

Pęcherz pławny- czym właściwie jest? Już spieszymy z odpowiedzią! Najprościej rzecz ujmując jest to woreczek (przekształcony uchyłek jelita) wypełniony gazem (skład jest podobny do składu powietrza atmosferycznego). Jego funkcją jest przede wszystkim kontrola zanurzenia ryb, zmniejszając ciężar właściwy ryby. Co więcej, dzięki niemu ryby odbierają i wydają dźwięki. Dzięki jego występowaniu ryba jest w stanie się zatrzymać. Drogą dedukcji, rekin nie ma pęcherza pławnego, co w konsekwencji prowadzi do tego, że musi być cały czas w ruchu. Gdyby przestał pływać- opadłby na dno.

Na dziś ostatni aspekt- układ szkieletowy. Chyba najważniejszą rzeczą jest nieruchome połączenie czaszki z kręgosłupem. Zmniejsza to opór wody podczas pływania. W obrębie trzewioczaszki są szczęki i żuchwa (powstałe przez przekształcenie trzeciej pary łuków skrzelowych). Natomiast czwarta para przekształciła się w kość gnykowo-żuchwową jest odpowiedzialna za utrzymanie aparatu szczękowo-żuchwowego z mózgoczaszką za pomocą zawieszenia. Pięć par pozostałych łuków skrzelowych stanowi podporę dla skrzeli. Liczba kręgów w kręgosłupie rybim jest cechą gatunkową. W obrębie kręgosłupa wyróżnia się dwa odcinki (tułowiowy i ogonowy). Od tułowiowego odchodzą żebra, natomiast ogonowy jest ich pozbawiony.

To już wszystko na dziś! Dziękujemy, że zostaliście do końca! Jednak to nie koniec tematu ryb na naszej stronie! W następnym wpisie również poruszymy ich tematykę. Teraz zapraszamy na krótki quiz, odpowiedzi zamieścimy w kolejnym poście!

xoxo,
Mateusz i Klaudia

QUIZ- Ryby: (tylko jedna odpowiedź jest poprawna!)

1. Czy rekin pływa cały czas?
a. Tak
b. Nie

2. Jakie łuski są zakończone “grzebykiem”?
a. plakoidalne
b. ktenoidalne

3. U ryb chrzęstnoszkieletowych występuje zapłodnienie:
a. zewnętrzne
b. wewnętrzne

4. Która z wymienionych cech dotyczy kostnoszkieletowych?
a. obecność kloaki
b. jajożyworodność
c. zapłodnienie zewnętrzne

5. Łuski są wytworem:
a. skóry właściwej
b. naskórka

Autor tekstu: Klaudia Krzyżańska

Formatowanie tekstu: Mateusz Włodarski

• Źródła:
  ● “Biologia na czasie 2. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego i technikum. Zakres rozszerzony” Nowa Era, Marek Guzik, Ryszard Kozik, Władysław Zamachowski. Rok dopuszczenia: 2020.
  ● “Biologia na czasie 1. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego i technikum. Zakres rozszerzony” Nowa Era, Marek Guzik, Ewa Jastrzębska, Ryszard Kozik, Renata Matuszewska, Ewa Pyłka-Gutowska, Władysław Zamachowski. Rok dopuszczenia: 2015.
  ● https://pl.wikipedia.org
  ● https://encyklopedia.pwn.p